సూర్యకాంతం సృష్టించిన సమస్య

కాలం నిరంతరంగా ముందుకు సాగిపోతుంది. సమాజం కాలానుగుణంగా మారుతుంటుంది. మార్పు అనేది సమాజ ధర్మం, సహజ గుణం. అదేవిధంగా మారుతున్న కాలాన్ననుసరించి, సమాజంలో మనం వహించాల్సిన పాత్ర కూడా మారుతూ ఉంటుంది. 

సమాజ చలన సూత్రాలు కూడా క్లిష్టంగా ఉంటాయి. అందుక్కారణం ఈ సమాజంలో మతం, కులం, వర్గం, వర్ణం, ప్రదేశం అంటూ అనేక వేరియబుల్స్ ఉండటం. అందువల్ల సమాజాన్ని ఒకే యూనిట్‌గా చేసి ఆలోచించడం సరైన విధానం కాదు. 

ఉదాహరణకి - కొన్ని కుటుంబాల్లో మద్యం పేరేత్తితేనే తప్పు. ఇంకొన్ని కుటుంబాల్లో మద్యం సేవించడం స్టేటస్ సింబల్. మరికొన్ని కుటుంబాల్లో మద్యం తాగడం కాఫీ తాగినంత చిన్న విషయం. అదే విధంగా ఆహారపు అలవాట్లు కూడా. ఇవన్నీ చిన్న విషయాలు. వీటిల్లోనే ఇంతలా తేడా వుంటే ఇక జీవన విలువల్లో ఇంకెంత వైరుధ్యాలు ఉండాలి!?

మధ్యతరగతి కుటుంబాల్లో మగపిల్లాడి కోసం (ఈనాటికీ) తపించిపోతారు. ఆడపిల్లకి లేని అనేక ప్రివిలేజెస్ అనుభవిస్తూ మగవాడు పెరిగి పెద్దవాడవుతాడు. ఉద్యోగం సంపాదించి ఒక 'ఇంటివాడు' అవుతాడు. ఇక అప్పట్నుండి అత్తాకోడళ్ళ సంవాదం మొదలౌతుంది. ఇందుకు ప్రధాన కారణం తరాల అంతరం.

అత్త తన కొడుకు కోడలితో ప్రవర్తించే తీరుని పెళ్లైన కొత్తలో తన భర్త తనతో ప్రవర్తించిన తీరుతో బేరీజు వేసుకుని ఆలోచిస్తుంది. తన భర్త కొడుకులా రొమేంటిక్ గా ఉండేవాడు కాదు. సినిమాలు, షికార్లు కాదు గదా - కనీసం సరదాగా కూడా మాట్లాడింది లేదు. ఒకప్పటి తన భర్త ప్రవర్తనతో పోల్చుకుంటే ఇవ్వాల్టి తన కొడుకు ప్రవర్తన చికాగ్గా అనిపిస్తుంది. ఈ విషయం మీద కుటుంబరావు చాలా కథలు రాశాడు. 

ఇక్కడ ఒక విషయం గుర్తుంచుకోవాలి. ఏ వ్యక్తైనా ఒక విషయం అర్ధం చేసుకోవాలంటే అతని రెఫరెన్స్ పాయింట్ - "నేను". 'నా'కన్నా డబ్బు ఎక్కువ ఖర్చు చేసేవాడు జల్సారాయుడు, దుబారా మనిషి. 'నా'కన్నా తక్కువ ఖర్చు చేసేవాడు లోభి, పిసినిగొట్టు. ఇలా ప్రతి విషయంలోనూ ఈ "నేను" రిఫరెన్స్ గా ఉంటుంది. ఈ పాయింటు మీద ముళ్ళపూడి చాలా జోకులు రాశాడు.

ఒక పట్టణంలో ఓ సీనియర్ డాక్టర్ వుంటాడు. ఆయన ఎప్పట్నుండో జనరల్ ప్రాక్టీస్ చేస్తుంటాడు. క్రమేణా ఊరితో పాటు డాక్టర్లూ పెరిగారు. అదే ఊరికి ఓ కుర్ర స్పెషలిస్టు డాక్టర్ వస్తాడు. కొంతకాలానికి కుర్ర డాక్టర్ పేరుప్రఖ్యాతుల్లో సీనియర్ డాక్టర్ని మించిపోతాడు. సీనియర్ డాక్టర్ ఒకప్పటి తన ప్రాముఖ్యత తగ్గడానికి కారకుడుగా కుర్ర డాక్టర్ పట్ల విముఖత పెంచుకుంటాడు. వాస్తవానికి ఇందులో కుర్ర డాక్టర్ ప్రమేయం ఏమీ ఉండదు. సరీగ్గా అతాకోడళ్ళదీ ఇదే సమస్య.

ఇప్పుడు సూర్యకాంతం గూర్చి రెండు ముక్కలు. సూర్యకాంతం మంచినటి. 1950 లలో కుటుంబ కథలతో తెలుగు సినిమాలు వచ్చాయి. అందులో నెగెటివ్ షేడ్ ఉన్న పాత్రలు ధరించిన సూర్యకాంతం తెలుగు ప్రజల్ని మెప్పించింది. తద్వారా బాగా పాపులర్ అయ్యింది. ఆ తరవాత గయ్యాళి అత్తగా ఆవిడకి స్టార్డమ్ వచ్చిపడింది.

1960 ల కల్లా సూర్యకాంతం గయ్యాళి అత్త పాత్ర ఒక బాక్సాఫీస్ ఫార్ములా అయి కూర్చుంది. సినిమా రచయితలు సులభ సాధనాలని వదులుకోరు గదా! కథా వంటకంలో కూరలో కారం వేసినట్లు.. సూర్యకాంతం పాత్రకి ప్రాధాన్యతనిస్తూ కథలు వండారు. ఈ చర్య సినిమా విజయాలకి బాగానే తోడ్పడింది గానీ, తెలుగు (మధ్యతరగతి) సమాజానికి మాత్రం నష్టం చేకూర్చింది.

మీరు 1960 సినిమాలు చూడండి. ఆ సినిమాల్లో మైనస్ సూర్యకాంతం పెద్దగా కథ ఉండదు. సావిత్రిని ముప్పతిప్పలు పెట్టటానికి దర్శకులు సూర్యకాంతాన్ని వాడుకున్నారు. ఆ రకంగా దుష్టత్వానికి ప్రతీకగా మారిన సూర్యకాంతం పాత్రలు మనకి అత్తల పట్ల భయం, ఏవగింపు కలిగించేట్లుగా చేశాయి. అలా ఒక మంచినటి ప్రతిభావంతంగా పోషించిన పాత్రల వల్ల తెలుగు సమాజంలో సోషల్ డైనిమిక్స్ ప్రభావితం అయ్యాయి.

సినిమా ఒక వినోద సాధనం. సగటు తెలుగు ప్రేక్షకుని చదువు హైస్కూల్ స్థాయి. వీరికి చిరంజీవి ఒక్క గుద్దుతో వందమందికి నెత్తురు కక్కిస్తే చూడ్డానికి కార్టూన్ సిన్మాలా సర్దాగా ఉంటుంది. ఈ నెత్తురు కక్కుడు నిజజీవితంలో సాధ్యమని అనుకునే అమాయకులెవరూ లేరు. 

శాస్త్రీయ సంగీతం నిర్లక్ష్యం చెయ్యబడిందని శంకరశాస్త్రి గొంతు చించుకుని కుంభవృష్టి తెప్పించాడు. సినిమా హాలు బయటకొచ్చిన మరుక్షణం ప్రేక్షక దేవుడు శంకరశాస్త్రి కురిపించిన భోరువర్షాన్ని మర్చిపోయాడు. ఈ శాస్త్రీయ సంగీత గోల చిరంజీవి ఫైటింగులా సినిమా హాలు వరకే పరిమితం. కానీ సూర్యకాంతం పాత్రల ప్రభావం సినిమా హాళ్ళని దాటుకుని తెలుగువారి ఇళ్ళల్లోకి వచ్చేసింది.

అత్తలు ప్రతి ఇంట్లో ఉంటారు. కోడళ్ళు అత్తలో సూర్యకాంతాన్ని దర్శిస్తారు. తలిదండ్రులు కూడా కూతుర్ని కాపురానికి పంపేప్పుడు 'మీ అత్త ముండతో జాగ్రత్త తల్లీ' అని మరీమరీ చెప్పి పంపిస్తారు. ఆ పిల్లకి ఈ హెచ్చరికల్తో టెన్షన్ మరింత పెరుగుతుంది. శత్రుదేశంలోకి అడుగెడుతున్న సిపాయిలా బిక్కుబిక్కున అత్తారింట్లోకి అడుగెడుతుంది.

అత్తకి కూడా కోడలంటే అభద్రత, అనుమానం. 'ఇన్నాళ్ళూ కొడుకు నా సొంతం. ఇవ్వాళ ఈ పిల్లకి కూడా వాటా వచ్చేసింది. నా ప్రాముఖ్యత తగ్గిపోనుందా?' మనసులో బోల్డన్ని సందేహాలు. కోడలి ప్రతి చర్యా నిశితంగా పరిశీలిస్తుంది. కఠినంగానూ ఉంటుంది. తన ప్రవర్తనని జస్టిఫై చేసుకోడానికి సూర్యకాంతాన్ని రిఫరెన్స్ పాయింటుగా తీసుకుంటుంది ('నేను' సూర్యకాంతంలా గయ్యాళిని కాదు).

అంటే - అత్తాకోడళ్లిద్దరూ తమకి తెలీకుండానే సూర్యకాంతం ప్రభావానికి లోనవుతున్నారు. తమని తాము స్టీరియో టైప్ చేసుకుని, ఎదుటివారిని కూడా అలానే చూడ్డానికి మైండ్‌ని కండిషన్ చేసుకుంటున్నారు. అందువల్ల ఒకరిపట్ల మరొకరు మనసులో ముందే 'ప్రీ ఫిక్స్' అయిపోయ్యారు. ఇందువల్ల ఇద్దరికీ నష్టమే.

చిన్న ఉదాహరణ. కోడలు ఇల్లు చిమ్ముతుంది. గచ్చుపై ఎక్కడో కొద్దిగా ధూళి ఉండొచ్చు. అది అత్తకి నచ్చదు. చిన్న విషయమే కదాని ఆ పెద్దావిడ ఊరుకోదు. అదేదో పని ఎగ్గొట్టడానికి కోడలు వేస్తున్న ఎత్తుగా భావిస్తుంది. అంచేత కొత్తకోడలుకి పని చేతకాదని తేల్చేస్తుంది. కోడలు ఆ విమర్శని తట్టుకోలేదు (మహామహా రచయితలే విమర్శల్ని తట్టుకోలేరు. ఇంక కోడలు కుంక ఏపాటి!). 'నేను పని బాగానే చేస్తున్నాను. అమ్మ చెప్పినట్లు ఈ ముసల్ది కేవలం తన ఆధిపత్య ప్రదర్శన కోసమే నానా యాగీ చేస్తుంది.' అనుకుని చిటపటలాడిపోతుంది.

నిందితుడికి శిక్ష పడేదాకా నిరపరాధే. మంచిదని నిరూపింపబడేదాకా ఏ అత్తైనా సూర్యకాంతమే. సోషల్ సైకాలజీలో 'ఒబీడియన్స్ కాన్సెప్ట్' అని ఒకటుంది. ఉదాహరణకి జైలు అధికారులు ఖైదీలు తమపట్ల మిక్కిలి వినయంగా ఉండాలని కోరుకుంటారు. అలా ఉండకపోతే వారికి కోపం వస్తుంది. అప్పుడు వారు చాలా దుర్మార్గంగా వ్యవహరిస్తారు (అత్యంత క్రూరమైన జైలుహింస గూర్చి కొమ్మిరెడ్డి విశ్వమోహన్ రెడ్డి ఒక నవల్లో వొళ్ళు గగుర్పాటు కలిగేట్లు వివరంగా రాశాడు). దీన్నే 'ఏక్టింగ్ ఔట్' అంటారు. ఈ విషయాన్ని సోషల్ సైకాలజిస్టులు ప్రయోగాత్మకంగా నిరూపించారు కూడా.

వాస్తవానికి జైల్లో శిక్షననుభవించేవారు జైలు అధికారులకి శత్రువులు కారు, అలాగే అత్తాకోడళ్ళు కూడా. వారు మారుతున్న తరాలకి ప్రతీకలైన వేర్వేరు వయసుల స్త్రీలు. ఒకర్నొకరు అనుమానంగా చూసుకోవలసిన అవసరం ఎంత మాత్రమూ లేదు. ఐతే సూర్యకాంతం తెలుగువారి కుటుంబ జీవితాల్లో అనుమానాలు రేకెత్తించి సమస్యలు సృష్టించిందని నా అభిప్రాయం.

(photo courtesy :Google)