గాంధీ, నేను, అన్నాహజారే!

"ఒక మాజీ నిరాహారదీక్షకారుడుగా చెప్తున్నాను, అన్నాహజారే చేస్తున్న దీక్ష బహుకష్టం సుమీ!"

"అన్నాహజారే సంగతి మాకు తెలుసు కానీ, నువ్వేంటి నిరాహార దీక్షల్ని ఓన్ చేసుకుంటున్నావ్?"

"నాగూర్చి నేను రాసుకోకూడదు, అయినా రాసుకుంటాను. అసలీ దీక్షల్లో నేను మహాత్మా గాంధీకి జూనియర్ని, అన్నాహజారేకి సీనియర్ని. ఇప్పుడు నాదీక్ష కథ చదివి తరింపుము."

చదూకునే రోజుల్లో నేను మరియూ కొందరు నా మిత్రోత్తములు ఆంగ్ల సంగీతానికి అభిమానులంగా వుండేవాళ్ళం. అప్పుడు మధ్యాన్నం ఒంటిగంట. నేనూ, నా సహ ఆంగ్ల సంగీతాభిమాని గుంటూరు మెడికల్ కాలేజ్ గార్డెన్లో కూర్చుని కబుర్లు చెప్పుకుంటున్నాం. 

"గురూ! మన లెనన్ని ఎవడో లేపేశాడు." అటుగా వెళ్తూ చెప్పాడో వార్తల వామనరావ్. 

షాకింగ్! ఇద్దరం దుఃఖంలో మునిగిపోయ్యాం. మా ఇద్దరికీ బ్రిటిష్ మ్యూజిక్ గ్రూప్ బీటిల్స్ అంటే ఇష్టం. బీటిల్స్ బ్యాండులో జాన్ లెనన్ అత్యంత ముఖ్యుడు. లెనన్ రాసిన పాటలూ, పాడిన పాటలు గుర్తుతెచ్చుకుని బోల్డు బాధ పడసాగాం. వూరికే బాధపడి వదిలేస్తే ఎలా? లెనన్‌కి తీవ్రమైన నివాళి ఇవ్వాల్సిందే. అంచేత - లెనన్ జ్ఞాపకార్ధం ఒకపూట భోజనం మానెయ్యాలని నిర్ణయించుకున్నాం. లెనన్ గూర్చి కబుర్లు చెప్పుకుంటూ చాలాసేపు కూర్చుండిపొయ్యం. 

మధ్యాహ్నం మూడు గంటలైంది. ఆకలి నెమ్మదిగా మొదలైంది. ఆ తరవాత స్పీడుగా ఎక్కువైంది. ఇప్పుడు - కడుపులో ఎలకలు కాదు కుక్కలు పరిగెడుతున్నయ్. నీరసంతో తల దిమ్ముగా, తిక్కతిక్కగా ఉంది. సంభాషణ లెనన్ నుండి పక్కకి మళ్ళింది. 

"మిత్రమా! యేదో మన పిచ్చి గానీ - మనం ఒకపూట ఆహారం మానేసినంత మాత్రాన చనిపోయిన లెనన్ తిరిగొస్తాడా?"

"అవును, అయినా మనం ఇప్పుడీ నిరాహార దీక్ష చెయ్యడం అవసరమా? ఇవన్నీ ఔట్‌డేటెడ్ సంతాపాలు. కానీ, ఇప్పుడెలా? కమిటైపోయ్యాంగా!"

నీరసంగా మొహమోహాలు చూసుకున్నాం. ఇద్దరిదీ ఒకే భావన. కవులు ప్రేమకి భాష అవసరం ఉండదంటారు. ఆకలికి కూడా భాష అవసరం ఉండదని ఆరోజే అర్ధమయ్యింది. 

మిత్రుడు ఒక్కక్షణం ఆలోచించాడు.

"మనం భోజనం మాత్రమే మానేద్దామనుకున్నాం. భోజనం అంటే రైస్. కాబట్టి రైస్ కాకుండా ఇంకేదైనా తినొచ్చు."

"కానీ - అలా చేస్తే లెనన్‌కి అన్యాయం చేసినట్లు కాదా?" నా ధర్మసందేహం.

"గాడిద గుడ్డేంకాదు, ఉపవాసం అంటూ భక్తజనులు డజన్లకొద్దీ  నేతిపెసరట్లు తింటంలా? అది తప్పు కానప్పుడు ఇదీ కాదు." బల్ల గుద్దాడు మావాడు.

"ఒప్పుకుంటున్నాను. అయితే మనం ఇడ్లీ మాత్రమే తిందాం, అలా అయితేనే నేను ఒప్పుకుంటాను." బింకంగా అన్నాను.

"ఇడ్లీ తప్ప ఏంతిన్నా గడ్డి తిన్నంత ఒట్టు." ప్రతిజ్ఞ చేసాడు మదీయ మిత్రుడు.

గుంటూరు మెడికల్ కాలేజికీ ఆనంద భవన్‌కీ రైలుకట్టే అడ్డం. అంచేత నాలుగు నిమిషాల నలభై సెకండ్లలో ఆనందభవన్లో తేలాం. సర్వారావు మనవాడే. అతని తల్లి మెడికల్ వార్డులో ట్రీట్మెంటు తీసుకుంటుంది. పెద్దాస్పత్రిలో, పెద్దడాక్టరుగారి మందీమార్బలంలో చివరి వరసలో సభ్యులం. కౌరవుల్లో నూరోవాడైనా దుర్యోధన సార్వభౌముడి తమ్ముడే! ఆరకంగా మేమూ అతని ద్రుష్టిలో పెద్దమనుషులమే!   

సర్వారావు కృతజ్ఞాతాభిమానములతో మమ్ము పలుకరించెను. ప్రేమానురాగాములు కురిపించెను. అదృష్టవశాత్తు అతగాడి తల్లి కోలుకుని డిశ్చార్జ్ అయ్యింది. లేకపోతే పరిస్తితి ఇంకోరకంగా వుండేదేమో!

"సార్! ఇడ్లీ వాయ ఇప్పుడే దిగింది. కారప్పొడీ నెయ్యీ.. " 

తెచ్చేసుకో, తిని పెడతాం.

"మైసూర్ బజ్జీ రెడీ అయ్యింది, తెస్తున్నా." 

అయ్యో! తప్పకుండా, దానికేం భాగ్యం? గట్టిచట్నీ వేస్తే ఇంకా బాగుంటుందేమో!

"మూడుముక్కల మినపట్టు? మసాలాదోశ?" 

సమన్యాయం మా మతం, రెంటినీ తినడం మా అభిమతం.

"సార్! ఊతప్పం తెమ్మంటారా? పైన జీడిపప్పు స్పెషల్ గా చల్లిస్తాను."

ఏవిటో నీ పిచ్చిఅభిమానం! అదేచేత్తో ఓ నాలుగు నేతిచుక్కలు, క్యారెట్ తురుం కూడా వేయిస్తే ఇంకా బాగుంటుంది కదా!

"ఫిల్టర్ కాఫీ స్పెషల్గా చేయించాను సార్." అంటూ నురుగుతో పొగలు గక్కు కాఫీ. 

ఆహా! కాఫీ ఎంత మధురముగాయున్నది! 

మైడియర్ సర్వారావ్! చిరంజీవ, చిరంజీవ. సుఖీభవ, సుఖీభవ. రాలిపోటానికి సిద్ధంగాఉన్న రెండు నిండుప్రాణాల్ని నిలబెట్టావ్. నువ్వూ, నీతల్లీ, నీ యావత్ కుటుంబము కలకాలం పచ్చగా జీవించండి.  

కమ్మటి కాఫీ తాగి బయటపడ్డాం. మత్తుగా, భుక్తాయాసంగా ఉంది. ఆహా! ఏమి ఈ ఆనందము! మానవునికి ఇంతకన్నా కావలసినదేమి? మనకీ యుద్ధాలు, దుర్మార్గాలు అవసరమా?

మెడికల్కా కాలేజీ వైపు భారంగా అడుగులు వేస్తూండగా మళ్ళీ దుఃఖం ముంచుకొచ్చింది. 

"లెనన్ లేని బీటిల్స్ ఉప్పులేని పప్పులాంటిది." అన్నాను.

"అసలా యోకో ఓనో మన లెనన్‌కి శనిలా పట్టింది. ఆమె మూలంగానే బంగారంలాంటి గ్రూప్ విడిపోయింది. ఎప్పుడోకప్పుడు కలవక పోతారా అనుకునేవాణ్ణి." అన్నాడు మావాడు.

ఇంతలో ఇడ్లీ మాత్రమే తినాలన్న నిబంధన గుర్తొచ్చి కెవ్వుమన్నాను. మావాడు విసుక్కున్నాడు - "నువ్వు మరీ చాదస్తంగా మాట్లాడుతున్నావ్. అసలు మనం ఆర్డర్ ఇచ్చామా? ఇవ్వలేదు గదా! ఆ సర్వర్  హడావుడి చేసి మనతో అన్నీ తినిపిస్తే అది మన తప్పెలా అవుతుంది?"

"అయినా మనం తిన్నట్లే గదా!" సందేహంగా అన్నాను.

"ఖచ్చితంగా కాదు! ఆ సర్వర్ తెచ్చి పెడుతుంటే, కాదనలేక మొహమాటం కొద్దీ తిన్నాం. అంతే! అతనక్కడ లేకపొతే నాప్రాణం పోయినా ఇడ్లీ తరవాత ఇంకే ఆర్దరిచ్చేవాణ్ణే కాదు, నన్ను నమ్ము." అన్నాడు మావాడు. 

నిజమే కదా! నాకు మావాడి లాజిక్ నాకు భలేగా నచ్చేసింది. అందుకే పూర్తిగా నమ్మేశాను.

"ఎంతయినా జాన్ లెనన్ లేని లోటు పూడ్చలేనిది." మళ్ళీ జాన్ లెనన్ బాధ మనసుని తొలిచెయ్యటం మొదలైంది. 

అవ్విధముగా -

జాన్ లెనన్ గూర్చి ఆలోచనలతో దుఃఖము పొంగిపొర్లిపోతూ సంతాప సమాలోచనలు కొనసాగుచుండగా భారంగా మా నడక కొనసాగించితిమి. 

నీతి -

బాధ ఎంతైనా పడు, తిండి మాత్రం మానకు!

(photo courtesy : Google)

అన్నా హజారే

"సుబ్బూ! కొందరు కాఫీ మాత్రమే తాగుతారు, దేశం గూర్చి అస్సలేమీ పట్టించుకోరు." వ్యంగ్యంగా అన్నాను.

             

ప్రశాంతంగా కాఫీ సేవిస్తున్న సుబ్బు నావైపు ఆశ్చర్యంగా చూశాడు. 

               

"ఏం లేదు, దేశమంతా అన్నాహజారే ఉద్యమంతో అట్టుడిగిపోతుందిలే. విషయం నీదాకా వచ్చినట్లులేదు." నవ్వుతూ అన్నాను.

 సుబ్బు ఒకక్షణం ఆలోచించి చెప్పసాగాడు.

"మిత్రమా! మనం రైలుని ఉదాహరణగా తీసుకుంటే విషయం ఈజీగా అర్ధమవుతుంది. రైల్లో ఏసీ పెట్టెలుంటయ్, జెనరల్ పెట్టెలూ వుంటాయి. ఏసీ పెట్టెవాడికి ఏసీ సరీగ్గా పన్జెయ్యట్లేదనీ, దిండు గలీబుల మీద మరకలున్నయ్యనీ చిరాకు పడుతుంటాడు. జెనరల్ పెట్టెవాడు తాగటానికి నీళ్ళు లేవనీ, ఉచ్చకంపు కొడుతుందనీ అరుస్తుంటాడు. ఒక తరగతివాడి ప్రాణసంకటం వేరొక తరగతివాడికి వినోదం. అవడానికి అందరూ ప్రయాణీకులే, కానీ ఒకడి గోల మరొకడికి పట్టదు. అదేవిధంగా మనదేశంలో పౌరసమాజంలో అనేక తరగతులున్నయ్. ఒక తరగతివాళ్ళు - వాళ్ళకి జరుగుతున్న అన్యాయాలకీ, అక్రమాలకీ కడుపు మండి.. తమ నాయకునిగా అన్నాహజారేని పెట్టుకుని ప్రభుత్వాన్ని నిలదీస్తున్నారు, మంచిదే కదా! ఇందులో ఎవరికి మాత్రం అభ్యంతరం వుండాలి? అడగనీ!"            

 "అంటే - అన్నాహజారే ఉద్యమంతో నీకు సంబంధం లేదా?" అడిగాను.
           

"ఉద్యమం నాకు సంబంధం లేని అంశాల మీద జరుగుతుంది. నాకు వ్యాపారం లేదు, ఉద్యోగం లేదు, ఇల్లు లేదు, పొలం లేదు. అంచేత - అన్నాహజారే లేవనెత్తిన విషయాలతో నాకు సంబంధం లేదు." అన్నాడు సుబ్బు.    

           

"ఇది ఘోరమైన ఆలోచనా విధానం. నాదాకా వస్తేగానీ తెలీలేదు అన్నట్లుంది." విసుక్కుంటూ అన్నాను. 

             

"ఇందులో ఘోరం ఏముంది! దున్నేవాడిదే భూమనో, ధాన్యం గిట్టుబాటు ధర పెంచాలనో - ఇంకో రెండు డిమాండ్లు అన్నాహజారే చేత చెప్పించు. అక్కడున్నవాళ్ళల్లో ఎంతమంది నిలబడతారో చూద్దాం. నీరా రాడియాతో పాటు బర్ఖాదత్ లాంటి వాళ్ళని అరెస్టు చెయ్యాలని కూడా హజారేతో చెప్పించు. రాంలీల మైదానంలో ఎన్ని టీవీ కెమెరాలు ఇరవై నాలుగ్గంటల లైవ్ కవరేజ్ కోసం మిగిలుంటాయో. ఇది నేను అన్నాహజారేని విమర్శించటానికి అనటం లేదు. ఎవడి దుకాణం వాడిది. రకరకాల దుకాణాలు, రకరకాల ఖాతాదారులు. కందిపప్పు ధర పెరిగిందని ఒకడు ఏడుస్తుంటే, విమానప్రయాణం పెనుభారమైందని ఆక్రోశించేవాడు ఇంకొకడు. ఎవడికివాడే తనది మాత్రమే న్యాయమైన డిమాండనీ, దేశమంతా తన సమస్య గూర్చే ఆలోచించాలంటాడు. సాధారణంగా ఈ కందిపప్పూ, విమానాల మధ్య పరస్పర సహకారం ఉండదు. ఎందుకంటే వీరిద్దరిదీ రాజకీయంగా పరస్పర విరుద్ధ వైఖరి. ఈ వైఖరే అన్ని ప్రభుత్వాలకి శ్రీరామరక్ష." అన్నాడు సుబ్బు.

"కేంద్రప్రభుత్వం దిగొచ్చింది. అన్నాహజారేనా! మజాకానా!" నవ్వుతూ అన్నాను.

           

"ఇటువంటప్పుడు రాజ్యం చాలా తెలివిగా వ్యవహరిస్తుంది. అసలు సమస్య ఏమిటో దానికి తెలుసు. ఆ సమస్య పరిష్కరించే ఉద్దేశం రాజ్యానికి వుండదు. కానీ - పరిష్కరిస్తున్నట్లు నటించడమే రాజ్యానికున్న ప్రస్తుత కర్తవ్యం. ఇక్కడ ఎవరి లెక్కలు వారికున్నయ్ - టేవీ చానెళ్ళవారికీ, అన్నా హజారేతో సహా!" అన్నాడు సుబ్బు.

             

"గ్రేట్ ఎనాలిసిస్, ఇవ్వాళ నీ పెసరట్టులో ఏదో కలిసింది." మెచ్చికోలుగా అన్నాను. 

             

చిరునవ్వుతో ఖాళీ కప్పు  టేబుల్ మీద పెట్టాడు సుబ్బు.

"నేవెళ్ళాలి. దారిలో అమ్మకి మందులు కొనుక్కెళ్ళాలి. ఇప్పటికే లేటయ్యింది." అంటూ నిష్క్రమించాడు  సుబ్బు.

(photo courtesy : Google)